آبسه دندان چیست؟

آبسه کیسه‌ای محتوی چرک است که اطراف ریشه‌ی دندانی که عفونت کرده به وجود می‌آید. آبسه دندان در هر سن و سالی از خردسالان تا بزرگسالان بروز پیدا می‌کند.

آبسه دندان خود به خود بهبود پیدا نمی‌کند، بلکه نیاز به درمان‌ دارد. برای درمان آبسه دندان باید به یک دندانپزشک یا اندودنتیست (متخصص درمان ریشه دندان) مراجعه کنید. چنانچه آبسه دندان درمان نشود، عفونت می‌تواند از فک به نواحی مجاور از جمله گردن و سایر اعضای بدن سرایت کند.


علل بروز آبسه دندان

قسمت بیرونی دندان سخت و محکم است، اما مغز دندان یا پالپ پر از مواد نرمی مانند عصب، بافت‌های همبند و رگ‌های خونی است و گاهی اوقات عفونت می‌کند. بیشتر اوقات این عفونت ناشی از موارد زیر است:

سوراخ عمیق یا پوسیدگی دندان
بیماری لثه یا پیرادندان‌آماس 
ترک‌ خوردگی دندان

آبسه دندان بسیار آزار دهنده است و برای رفع آن راهنمایی‌های پزشک لازم است.

چنانچه عفونت درمان نشود، می‌تواند مغز دندان را خراب کرده و منجر به آبسه شود. دو نوع رایج آبسه دندان وجود دارد که عبارتند از:

آبسه پری آپیکال یا آبسه دندان که در نوک ریشه دندان شکل می‌گیرد.

آبسه اندودونیک یا پریودنتال یا لثه که روی استخوان کنار دندان اثر می‌گذارد.

امکان به وجود آمدن بیش از یک آبسه نیز وجود دارد. این امکان وجود دارد که یک آبسه از طریق استخوان به سایر نواحی برسد. با این حال، هر آبسه تنها روی یک دندان شکل می‌گیرد. 1


عوامل خطرزا




عوامل زیر می‌تواند خطر بروز آبسه دندان را افزایش دهد:

عدم رعایت بهداشت دندان‌ها: رعایت نکردن بهداشت لثه و دندان‌ها – مثلاً مسواک نزدن و نکشیدن نخ دندان حداقل دو بار در روز – می‌تواند خطر بروز پوسیدگی دندان، بیماری‌های لثه، آبسه دندان و سایر بیماری‌های دهان و دندان را در شما افزایش دهد.

رژیم غذایی دارای قند فراوان: مصرف زیاد غذاهای حاوی قند مانند نوشابه‌‌های قنددار و شیرینی می‌تواند موجب پوسیدگی دندان و به دنبال آن بروز آبسه دندان شود.

ابتلا به بیماری‌های مرتبط: ابتلا به بیماری‌هایی که باعث ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن شما می‌شود، مانند دیابت یا بیماری‌های سیستم خود ایمنی، می‌تواند خطر بروز عفونت دندان و آبسه دندان را نیز افزایش دهد. 


علائم

شایع‌ترین علائم آبسه دندان، درد شدید و مداوم دندان است که منجر به احساس درد تپنده و شدید در هنگام گاز گرفتن و تماس دندان‌ها با هم و تیر کشیدن ناحیه دهان و دندان می‌شود. سایر علائم آن عبارت است از:
  1. تب
  2. احساس درد در هنگام جویدن غذا
  3. حساس شدن دندان‌ها نسبت به گرما و سرما (غالباً نسبت به گرما حساس می‌شود و هنگام سرد شدن، درد آن کمی تسکین پیدا می‌کند)
  4. احساس مزه تلخی در دهان
  5. بوی نامطبوع دهان و نفس
  6. غده‌های ورم کرده در ناحیه گردن
  7. ناراحتی عمومی، عدم آسودگی و احساس بیمار بودن
  8. قرمز شدن و ورم لثه‌ها
  9. ورم در ناحیه فک بالا یا پایین
  10. ایجاد زخم باز و دارای ترشح بر روی کنار لثه
  11. لق شدن دندان
اگر ریشه دندان به خاطر عفونت از بین برود، ممکن است درد دندان متوقف شود. اما این به معنی بهبود یافتن عفونت نیست، بلکه عفونت همچنان به صورت فعال وجود دارد و به بافت‌های اطراف سرایت می‌کند و آن‌ها را از بین می‌برد. بنابراین اگر هر یک از علائم فوق را مشاهده کردید، حتی اگر درد دندان شما ساکت شد، حتماً به دندانپزشک مراجعه کنید.


عوارض

آبسه دندان بدون درمان کردن، به خودی خود برطرف نخواهد شد. اگر آبسه یا همان کیسه حاوی چرک، پاره شود ممکن است درد ناشی از آن تا حد زیادی کاهش پیدا کند، اما باز هم نیاز به درمان دارد. اگر آبسه دندان تخلیه نشود، ممکن است عفونت به آرواره‌ها و سایر نقاط سر و گردن نیز گسترش پیدا کند. حتی ممکن است باعث بروز سپسیس یا عفونت خونی شود که یک نوع عفونت گسترده و تهدید کننده جدی به شمار می‌رود. اگر سیستم ایمنی بدن شما ضعیف باشد و آبسه دندان را نیز درمان نکنید، خطر گسترش عفونت به سایر نقاط بدن شما بسیار بیشتر از کسی است که سیستم ایمنی سالم و قوی دارد.


درمان



برداشتن آبسه از طریق کانال ریشه
اگر آبسه به خاطر پوسیدگی دندان یا شکستگی و ترک خوردگی دندان باشد:

دندان و بافت‌های اطراف آن بی‌حس شده و یک سوراخ از بالای دندان به قسمت داخل آن ایجاد می‌شود.

چرک و بافت‌های مرده از قسمت مرکز دندان خارج می‌شود.

قسمت داخل دندان و کانال‌های ریشه آن به طور کامل تمیز شده و با یک ماده دائمی پُر می‌شود.

یک روکش بر روی دندان پُر شده قرار داده می‌شود تا آن را محافظت کند.

اگر آبسه دندان به خاطر بروز عفونت در ناحیه بین دندان و لثه باشد:

آبسه خارج شده و جای آن به طور کامل تمیز می‌شود.

سطح ریشه دندان تمیز و نرم می‌شود.

در اغلب موارد یک جراحی یا شکل‌دهی مجدد لثه انجام می‌گیرد تا از بروز مجدد عفونت جلوگیری شود.

کشیدن دندان
دندان در صورتی باید کشیده شود که:

پوسیدگی یا عفونت دندان به قدری شدید است که نمی‌توان آن را از طریق پُر کردن یا عصب‌کشی درمان کرد.

شکستگی یا ترک‌خوردگی دندان به صورتی است که نمی‌توان آن را ترمیم کرد.

عفونت یا تخریب بافت (استخوان) بین دندان و لثه خیلی شدید باشد.

اگر دندان کشیده شود، به جای آن یکی از موارد زیر گذاشته می‌شود:

بریج
ایمپلنت
دندان مصنوعی

درمان دارویی
آنتی بیوتیک برای رفع بقایای عفونت دندان یا لثه‌ها

داروهای مسکن بدون نسخه از قبیل ایبوپروفن یا استامینوفن 2


روش خانگی درمان آبسه دندان با استفاده از نشاسته

برای این که بتوانید با نشاسته عفونت دندان خود را درمان نمایید ابتدا ۲ قاشق چای خوری پودر نشاسته را در نصف لیوان آب ولرم حل کنید. همچنین برای تاثیر بیشتر یک قاشق چای خوری شکر نیز می‌توان به این محلول اضافه کرد. سپس این محلول را بر روی دندان مورد نظر قرار داده و ۱۰ دقیقه منتظر بمانید. این کار را چندین مرتبه انجام دهید تا عفونت به طور کامل از دندان خارج شود.


نشاسته چگونه باعث درمان آبسه دندان می شود؟

وجود ترکیبات خاص موجود در نشاسته و نیز طبیعت خنک این گیاه، (طبع نشاسته) آن را به ماده مفید برای درمان عفونت دندان و لثه تبدیل کرده است. در حقیقت نشاسته با کشیدن چرک دندان از مجرا‌های متصل به دندان باعث تخلیه شدن چرک از دندان و لثه‌ها خواهد شد.


معرفی چند روش درمان آبسه دندان با نشاسته


۱. نشاسته و آب‌لیمو برای درمان آبسه دندان
دو قاشق چای خوری نشاسته را با یک قاشق چای خوری آب‌لیمو مخلوط و به صورت خمیر درآورید. سپس آن را بر روی دندان عفونی قرار داده و به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه منتظر بمانید تا چرک موجود در دندان به وسیله این خمیر تخلیه گردد. وجود آب لیمو به همراه نشاسته علاوه بر تخلیه چرک دندان، باعث ضدعفونی شدن محل آبسه نیز خواهد شد.

۲. ترکیب نشاسته و سرکه سیب برای آبسه دندان
استفاده از ترکیب نشاسته با سرکه سیب نیز منجر به درمان آبسه دندان خواهد شد. برای این کار کافیست مقدار کمی نشاسته را با سرکه سیب به صورت خمیر در آورده و بر روی دندان مبتلا به آبسه قرار دهید، سپس چند دقیقه منتظر بمانید تا چرک به خوبی تخلیه شود. این کار را ۲ یا ۳ بار در روز انجام دهید.

۳. ترکیب نشاسته و عسل برای درمان عفونت دندان
یکی از روش‌های درمان آبسه دندان با نشاسته، مخلوط کردن مقداری پودر نشاسته به همراه آب و عسل است. این ترکیب را دو الی سه بار در روز بر روی محل دندان مورد نظر قرار داده و چند دقیقه منتظر بمانید. عسل ماده‌ای مفید برای درمان عفونت است که ترکیب آن با نشاسته تاثیری دو چندان برای درمان این عارضه دارد.

۴. درمان آبسه دندان با نشاسته و آب سیر
از آنجایی که یکی از خواص سیر خاصیت آنتی بیوتیکی و ضد التهابی فوق العاده آن است، ترکیب سیر با نشاسته ماده‌ای طبیعی و مفید برای درمان آبسه دهان و دندان به وجود می‌آورد. برای این منظور چند حبه سیر را رنده کرده و آب آن را خارج نمایید سپس آن را با مقداری نشاسته مخلوط کرده و بر روی آبسه دندان قرار دهید. این مخلوط علاوه بر جلوگیری از گسترش عفونت به تسکین درد نیز کمک می‌کند.


نشاسته موجود در سیب زمینی برای درمان عفونت دندان

یکی از مواد طبیعی برای از بین بردن آبسه و عفونت دندان سیب زمینی است. سیب زمینی به دلیل داشتن نشاسته باعث کاهش تورم ناشی از عفونت در دهان خواهد شد. برای استفاده از خواص نشاسته موجود در سیب زمینی برای درمان آبسه مقداری سیب زمینی رنده شده را بر روی دندان مورد نظر قرار داده و این کار را دو یا سه بار در روز تکرار نمایید. 3


پی نوشت:
1.www.drdr.ir
2.www.simadent.com
3.www.setare.com